SketchUp kojarzy się z intuicyjnym rysowaniem brył i prostotą, która pozwala nawet początkującym w kilka minut stworzyć zarysy domów, mebli czy instalacji. Program, pierwotnie opracowany przez @Last Software, a następnie rozwijany przez Google i Trimble, zyskał opinię jednego z najłatwiejszych w obsłudze narzędzi CAD-owskich. Co sprawia, że SketchUp jest wciąż popularny i gdzie kryje się jego potencjał? Poniżej przybliżamy historię, możliwości oraz praktyczne zastosowania tej aplikacji.
Krótka historia i edycje
SketchUp zadebiutował w 2000 roku jako proste narzędzie do szkicowania koncepcyjnego. W 2006 roku kupił go Google, integrując z Google Earth i biblioteką 3D Warehouse. Od 2012 roku właścicielem jest Trimble, która podzieliła program na kilka wersji:
- SketchUp Free – przeglądarkowa edycja dla hobbystów z podstawowymi narzędziami.
- SketchUp Go – wersja web + aplikacja mobilna na iPad, przydatna w terenie.
- SketchUp Pro – najczęściej wybierana przez projektantów; instalowana na komputerze, oferuje import/eksport plików CAD, rozszerzenia i LayOut do dokumentacji 2D.
- SketchUp Studio – pakiet z Pro oraz dodatkiem do analizy energetycznej budynku (Sefaira) i narzędziami wczytywania chmury punktów.
Dlaczego SketchUp jest prosty?
Interfejs bazuje na ikonicznym „ołówku” – każda linia powstaje jednym przeciągnięciem, a wciśnięcie klawisza Push/Pull zamienia powierzchnię w bryłę. Całość wspiera tzw. Inference Engine, czyli system podpowiedzi i wyrównywania, który chwyta punkty charakterystyczne, linie prostopadłe i kierunki osi. Dzięki temu użytkownik rzadko błądzi w przestrzeni, a tworzenie równych krawędzi nie wymaga wpisywania skomplikowanych komend.
Podstawowe narzędzia pracy
- Rysowanie 2D – linia, prostokąt, okrąg, wielokąt; wszystkie przekształcalne w bryły.
- Push/Pull – najpopularniejsza funkcja: wyciąga ścianę do trójwymiaru lub ją zagłębia.
- Move/Copy i Rotate – przesuwanie oraz szybkie kopiowanie elementów z optycznym podglądem.
- Follow Me – prowadzenie profilu po ścieżce, idealne do balustrad, rur czy gzymsów.
- Sandbox – narzędzia do modelowania terenów, niezbędne w urbanistyce i architekturze krajobrazu.
- Paint Bucket – zaawansowane materiały z własnymi teksturami i regulacją skali.
Ekosystem rozszerzeń
Choć podstawowy SketchUp jest lekki, jego prawdziwa siła tkwi w pluginach z Extension Warehouse. Do najpopularniejszych należą:
- V-Ray lub Enscape – wysokiej jakości wizualizacje fotorealistyczne w czasie rzeczywistym.
- Profile Builder – automatyczne wstawianie balustrad, belek czy kanałów wentylacyjnych na bazie profilu.
- Fredoscale i Fredo6 Tools – zaawansowane deformacje, zaokrąglenia krawędzi i generatory profili.
- Skatter – rozpraszanie roślinności, kamieni czy ludzi w dużych scenach bez utraty wydajności.
- Solid Inspector – szybkie wykrywanie i naprawa problemów w bryłach do druku 3D.
Dokumentacja z LayOut
SketchUp Pro i Studio zawierają LayOut – moduł 2D do tworzenia arkuszy rysunkowych, przekrojów, zestawień i opisów. Model aktualizuje się w czasie rzeczywistym, a zmiana geometrii w scenie 3D od razu odświeża rysunki. To ogromne ułatwienie dla architektów przygotowujących dokumentację techniczną czy rysunki wykonawcze mebli.
Współpraca i formaty plików
SketchUp Pro bez problemu importuje i eksportuje DWG/DXF, OBJ, 3DS czy IFC, co pozwala na wymianę danych z AutoCAD-em, Revit-em czy Blender-em. Format SKP jest lekki, a struktura grup i komponentów sprzyja współpracy zespołowej. Wersja webowa umożliwia komentowanie modeli bez instalacji czegokolwiek po stronie klienta.
Zastosowania w praktyce
- Architektura i wnętrza – szybkie makiety koncepcyjne, wizualizacje, spacery VR.
- Stolarstwo i meble – precyzyjne wymiarowanie, listy cięć, eksport do CNC.
- Inżynieria lądowa – modelowanie mostów, dróg i terenów z użyciem chmury punktów w Studio.
- Planowanie produkcji – układ linii technologicznych, symulacja przepływów.
- Edukacja – uniwersytety wykorzystują prostotę SketchUpa do pierwszych kursów projektowania 3D.
Wady i ograniczenia
SketchUp nie zastąpi pełnoprawnego BIM w dużych projektach i nie posiada rozbudowanego parametrycznego rdzenia. Przy skomplikowanych, organicznych kształtach może brakować narzędzi nurbsowych. Wersja darmowa nie umożliwia pracy offline ani importu DWG, co bywa barierą dla części użytkowników.
SketchUp od lat udowadnia, że modelowanie 3D nie musi być zarezerwowane dla zaawansowanych programistów CAD. Jego intuicyjny interfejs, wszechstronność rozszerzeń i prosty system licencjonowania czynią z niego narzędzie idealne do szybkiej pracy koncepcyjnej i prezentacji pomysłów klientom. Choć w złożonych projektach architektonicznych nadal królują rozwiązania BIM, SketchUp świetnie sprawdza się jako etap pierwszych szkiców przestrzennych oraz jako platforma integracyjna dla wizualizacji i druku 3D. Jeśli szukasz programu, który pozwoli Ci wejść w świat trójwymiaru bez wielomiesięcznej nauki, SketchUp jest wyborem niemal oczywistym.